Μοίρα κατά Χάιντεγγερ

Γιάννης Τζαβάρας:

«Η ανθρώπινη μοίρα κατά τον Heidegger».

Φιλοσοφείν 5 (2012), 188-210.
Για να δείτε ολόκληρο το άρθρο, πατήστε εδώ.

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

     Το άρθρο ασχολείται με τη σχέση της ανθρώπινης μοίρας προς το ιστορικό γίγνεσθαι κατά τον πρώιμο Χάιντεγγερ του «Είναι και Χρόνος» και με την ερμηνεία της παρμενίδειας «Μοίρας» (που δημοσίευσε ο ύστερος Χάιντεγγερ το 1954).

     Μερικά από τα συμπεράσματα:

Α) Η ανθρώπινη μοίρα συνδέεται με τη χρονικότητα και την ιστορικότητα του ανθρώπινου Είναι. Δεν είναι λοιπόν μια μυθική παραδοσιακή σύλληψη.

Β) Η ανθρώπινη μοίρα συνδέεται με την ανθρώπινη ελευθερία και αποφασιστικότητα, όχι με την αναγκαιότητα και την παθητική αυτοεγκατάλειψη.

Γ) Η αποφασιστική ανάληψη της ατομικής μοίρας έγκειται στην αυτόβουλη επιλογή της θανατικής δυνατότητας με ταυτόχρονο παραμερισμό των άλλων δυνατοτήτων.

Δ) Η διαλεκτική της ανθρώπινης μοίρας συνίσταται στην υπερδύναμη που μπορεί να αποκτήσει ο θάνατος μέσα σε έναν άνθρωπο, κατά το μέτρο που αυτός απελευθερώνεται από την επιθυμία της επιβίωσης και εγκαταλείπεται στον θανατικό εκμηδενισμό αναγνωρίζοντας την ολοκληρωτική του αδυναμία ενώπιον του θανάτου.

Ε) Εξίσου διαλεκτική αναδεικνύεται η εσφαλμένη διάκριση της αποφασιστικής ατομικής μοίρας από το συλλογικό πεπρωμένο.

Στ) Διερμηνεύοντας την παρμενίδεια «Μοίρα» ο Χάιντεγγερ την προσδιορίζει ως απονομή μιας διττότητας μεταξύ των παρόντων όντων και της παρουσίας τους. Το παρμενίδειο εόν αναδεικνύεται «μοιρασμένο» ανάμεσα στην παρουσία και στα παρόντα, ανάμεσα στο Είναι και στα όντα (οντολογική διαφορά). Βάσει αυτής της διττότητας εξηγείται και η παρμενίδεια διάκριση της θεϊκής αποκαλυπτικής αλήθειας από τις ενίοτε σφαλερές ανθρώπινες δοξασίες.

 

 

Για επιστροφή στα Άρθρα και στις επιστημονικές ανακοινώσεις πατήστε εδώ.